Tweede Kamer
Bij de Tweede Kamerverkiezing kiezen we de leden van de Tweede Kamer. Op deze pagina leggen we uit wat de Tweede Kamer is, wat de taken van de Tweede Kamer zijn en hoe jij kunt bepalen op wie je gaat stemmen.
- Politiek in Nederland
- De Tweede Kamer
- Taken en werkzaamheden van de Tweede Kamer
- De Tweede Kamerverkiezing (wanneer mag je stemmen)
- Partijen en kandidaten: bepalen op wie je gaat stemmen
- Dit gebeurt er na de verkiezing
Politiek in Nederland
In Nederland kiezen we mensen die ons vertegenwoordigen bij het maken van belangrijke besluiten in de Tweede Kamer, de Provinciale Staten en de gemeenteraad. Dit heet democratie. In de Tweede Kamer zitten onze landelijke volksvertegenwoordigers, we noemen hen Tweede Kamerleden. Zij worden gekozen om de belangen van de Nederlandse bevolking te behartigen en beslissen hoe er in Nederland taken en werkzaamheden worden uitgevoerd.
In de video ‘Hoe werkt de politiek in Nederland?’ geven we meer uitleg over hoe de politiek werkt.
De Tweede Kamer
De Tweede Kamer wordt om de vier jaar gekozen. Dit biedt kiezers de gelegenheid om hun stem uit te brengen op politieke partijen die hen het best vertegenwoordigen.
Het totale aantal zetels in de Tweede Kamer is 150. Hoe meer stemmen een partij ontvangt, hoe meer zetels ze in de Kamer krijgt. Na elk verkiezing begint de formatie van een nieuw kabinet, hierbij is het doel een kabinet te vormen dat kan rekenen op steun van de meerderheid van de Tweede Kamer. De samenstelling van de Tweede Kamer bepaalt in grote mate welke politieke partijen het kabinet vormen en wie de minister-president van Nederland wordt. Het kabinet maakt samen met de Kamer beleid en is verantwoordelijk voor de uitvoering. De Tweede Kamer controleert of het kabinet haar taken goed uitvoert.
De Voorzitter leidt de Tweede Kamer en heeft als taak ervoor te zorgen dat debatten goed verlopen. Een deel van het werk in de Kamer wordt uitgevoerd door commissies, waarin Kamerleden samenwerken aan specifieke onderwerpen.
De Tweede Kamerverkiezing is dus van belang voor de Nederlandse democratie, ze vormen de basis voor de politieke koers van het land. Het is een gelegenheid voor elke burger om hun stem te laten horen en actief deel te nemen aan het vormgeven van Nederland.
Taken en werkzaamheden van de Tweede Kamer
De Tweede Kamer heeft verschillende taken en werkzaamheden, waaronder:
- De Tweede Kamer heeft een belangrijke rol in het wetgevingsproces, het moet namelijk door de regering ingediende wetsvoorstellen goedkeuren. De Kamer mag deze ook wijzigen. Ook mag de Kamer eigen wetsvoorstellen indienen. Dit noemen we een initiatiefwet.
- De Tweede Kamer beoordeelt besluiten en voorgenomen beleid van het kabinet. Hiervoor moeten de ministers alle informatie delen die de Tweede Kamer wil hebben. Kamerleden hebben ook het recht om vragen te stellen aan ministers, zij kunnen worden opgeroepen om uitleg te geven tijdens een interpellatie. Een Kabinet of bewindspersoon kan zonder het vertrouwen van de Tweede Kamer niet aanblijven.
- De Tweede Kamer heeft ook een ombudsfunctie, het kan voordrachten doen voor belangrijke functies. Bovendien speelt het een cruciale rol in beleidsvorming, het kan met Kameruitspraken (moties) de regering verzoeken om bijvoorbeeld actie te ondernemen.
In de video ‘Wat doet de Tweede Kamer?’ geven we meer uitleg over de taken en werkzaamheden van de Tweede Kamer.
De Tweede Kamerverkiezing (wanneer mag je stemmen)
Door te stemmen bij een verkiezing voor de Tweede Kamer beïnvloed je de keuzes die er in de komende vier jaar in Nederland worden gemaakt. Je mag stemmen als je:
- De Nederlandse nationaliteit hebt
- 18 jaar of ouder bent
- Niet uitgesloten bent van het kiesrecht
Bekijk ook de pagina’s ‘Hoe het stemmen werkt‘ en ‘Waar is mijn stembureau‘ om je voor te bereiden op het stemmen.
Partijen en kandidaten: bepalen op wie je gaat stemmen
Het verschilt per kieskring welke politieke partijen er meedoen. Uiterlijk vier dagen voor de verkiezing ontvang je per post een kieslijst. Op deze lijst staan de politieke partijen en hun kandidaten die meedoen aan de verkiezing in jouw kieskring.
Hieronder een paar tips om te bepalen op wie jij gaat stemmen:
- Raadpleeg de websites van de politieke partijen die deelnemen aan de verkiezing. Hier vind je vaak gedetailleerde informatie over hun plannen voor het land. Bovendien stellen de kandidaten zich vaak aan je voor. Op de website opwiekanikstemmen.nl staan alle kandidaten van de partijen met een profiel.
- Bekijk televisie of luister naar de radio, zoals een verkiezingsdebat, of volg het nieuws van lokale omroepen. Hier delen politieke partijen hun plannen.
- Maak gebruik van een stemhulp, bijvoorbeeld de StemWijzer van ProDemos. Met de StemWijzer ontdek je aan de hand van 30 stellingen met welke politieke partij jij de meeste overeenkomsten hebt. De StemWijzer voor de Tweede Kamerverkiezing komt 25 oktober online. Er zijn ook andere stemhulpen, zoals de StemmenTracker en Young Voice.
Dit gebeurt er na de verkiezing
Wanneer je hebt gestemd, zit jouw taak erop. De politieke partijen met voldoende stemmen mogen aan de slag in de Tweede Kamer. Hieronder een overzicht van zaken die na de verkiezingen gaan gebeuren:
- De stemmen zijn geteld. Hoe meer stemmen een partij bij de verkiezing heeft gekregen, hoe meer zetels (stoelen) de partij in de Tweede Kamer krijgt. Hoe meer zetels, hoe meer invloed de partij kan uitoefenen op de plannen van het kabinet.
- Als duidelijk is welke politieke partijen vertegenwoordiging krijgen in de Tweede Kamer, wordt duidelijk welke nieuwe leden de Kamer krijgt. Een commissie doet onderzoek naar deze nieuwe Kamerleden, waarna de Kamerleden een eed of belofte afleggen.
- Partijen overleggen om te onderzoeken of ze bereid zijn gedurende vier jaar gezamenlijk een kabinet te vormen. Dit proces wordt ‘de formatie’ genoemd. De partijen die gaan samenwerken worden samen een ‘coalitie genoemd’ en stellen samen een regeerakkoord op. Hierin worden de doelen en plannen voor de komende vier jaar vastgelegd.
- De formateur selecteert kandidaten voor minister- en staatssecretarisposten binnen de coalitiepartijen. Als de partijen een nieuw kabinet hebben gevormd, benoemt de koning alle ministers en staatssecretarissen officieel, waarmee de formatie wordt afgerond. Het nieuwe kabinet begint met een debat in de Tweede Kamer over het regeerakkoord.
Meer informatie over andere verkiezingen in Nederland vind je hier.